جابجایی غیرقانونی جریانهای مالی در افغانستان

پولشویی در افغانستان

مترجم و محقق: محمد گلشاهی

براساس یکپارچگی مالی جهانی ، جریان های غیرقانونی مالی در واقع جابجایی غیرقانونی پول یا سرمایه از یک مکان به مکان دیگر است. این جابجایی به عنوان یک جریان غیرقانونی، طبقه  بندی می شود، زمانی که وجوه به طور غیرقانونی به دست آمده، انتقال یا استفاده می شود. جریان های غیرقانونی مالی شامل اقدامات مختلف می باشد، اما یک بعد اصلی پول شویی است. در تعریف پولشویی، فرایند مخفی کردن درآمد حاصل از جرم و پیوستن آن به سیستم مالی قانونی است. پولشویی شامل جریان های مالی غیرقانونی مرتبط با تجارت مواد مخدر، فرار از مالیات، فساد و سایر فعالیت های جنایی است.

حجم واقعی جریان های غیرقانونی مالی و اجزای مختلف آن برای محاسبه بسیار سخت است. جریان های غیرقانونی مالی از کشورهای در حال توسعه معادل تریلیون دلار آمریکا تخمین زده می شود. این جریانات غیرقانونی مالی که خارج از کشور است که با وجوه کمک توسعه ای از سوی مقامات رسمی، یک چندگانگی ایجاد می کند. بدون شک، تأثیر جریان های غیرقانونی مالی به طور خاص برای کشورهای فقیر آسیب می رساند. جریان های غیرقانونی مالی ، منابع ناشی از کشورهای در حال توسعه را محدود می کند که می تواند برای تامین هزینه های عمومی مورد نیاز خدمات عمومی مورد استفاده قرار گیرد از امنیت و عدالت گرفته تا به خدمات اجتماعی زیرساختی از جمله بهداشت و آموزش و پرورش، تضعیف نظام مالی و پتانسیل اقتصادی آنها.

منابع غیرقانونی مالی به جنایتکاران، سیاستمداران فاسد و جنگسالاران اجازه می دهد که درآمد حاصل از جنایات خود را در سراسر افغانستان و دنیا  ارسال کنند برای خرید خانه ، خورو و سلاح های شگفت انگیز، حقوق شبه نظامیان و گروه های جنایتکار را پرداخت می کند و برای مصونیت از جنایت خود هر چیزی را تصاحب می کنند. تمام وقت، مردم افغانستان به طور کلی از بودجه ای محروم شده اند که می بایست برای پرداخت معلمان، تدارک بیمارستان ها و ساخت جاده ها صرف شود. به این ترتیب، منابع مالی غیرقانونی  ملت و زندگی عادی افغان ها  را ویران کرده است.

افغانستان با منابع غیرقانونی مالی، مشکل سخت خاصی دارد. به گفته وزارت دارایی، از تمام جریانهای مالی در افغانستان، حدود 65 درصد از وجوه به صورت غیرقانونی به دست آورده، انتقال یا استفاده می شود و شامل جریان های غیرقانونی مالی می شود که با پولشویی، فرار مالیاتی ، رشوه/ارتشاء و درآمد گمرکی گم شده، مرتبط می باشد. به همین دلیل، محدود کردن جریان های غیرقانونی مالی به عنوان یک چالش مهم و اولویت برای افغانستان است.

برای به کنترل د رآوردن این مشکل، افغانستان اقدامات متعددی را برای مبارزه با منابع مالی غیرقانونی انجام داده است. مرکز تحليل گزارشات و معاملات مالی افغانستان- واحد اطلاعات مالی کشور(UIF)- در سال 2004 ، برای کمک به پیگیری و بررسی این جریان ها و ایجاد همکاری با سایر کشورها برای بازداشت مجرمان و تلاش برای بازگرداندن پول، تاسیس شد. پارلمان اخیراً  قانون مبارزه با پولشویی(LMA)  و قانون مبارزه با تامین مالی تروریسم(TFC)  را تصویب کرد، و همچنین اصلاحات اضافی به منظور مطابقت بهتر با استانداردهای بین المللی مندرج در توصیه نامه های نیروی وظیفه اقدام مالی(FTAF) صورت گرفت.  بانک مرکزی افغانستان، بانک افغانستان دا (BAD) ، که مسئول نظارت بر سیستم مالی افغانستان است همچنین مقررات مربوطه را منتشر کرده است. با وجود این پیشرفتها، ، به خصوص در مورد اجرای مقررات قانون مبارزه با پولشویی(LMA)  و قانون مبارزه با تامین مالی تروریسم(TFC) کار زیاد هنوز باقی مانده است.

مقابله با جریان های غیرقانونی مالی به طور موثر مستلزم تعهد واقعی دولت، شرکت ها و شهروندان افغان است. دولت باید قوانین و مقررات را بهبود بخشد و همچنین از طریق آموزش کسب و کار و شهروندان در مورد خطر این جریان مالی و اینکه چگونه می تواند به به توقف آن ها کمک شایان کند. شرکت ها و شهروندان باید هر دو به سهم خود نیز این جریان مالی را تشخیص بدهند و آنها را به پلیس گزارش دهند. فقط پس از آن می تواند امنیت در افغانستان بهبود یابد.

این بخش یک مرور کلی از مسائل کلیدی ارائه شده توسط جریان های غیرقانونی  مالی (sFFI) به ویژه در زمینه افغانستان  را ارائه می دهد. اولا، این قسمت مفهوم جریان های غیرقانونی مالی و اجزای مختلف آنها، به ویژه مسائل مربوط به پولشویی، فرار مالیاتی و فساد را مورد بحث قرار خواهد داد.

برآوردهای دقیق در مورد حجم جریان های غیرقانونی مالیافغانستان توسط مقامات دولتی مربوطه یا سایر سازمان های صلاحیتدار ارائه نمی شود. یکی از دلایل این مشکل، یافتن ردیابی این اطلاعات است با توجه به اینکه جریان های غیرقانونی مالی گزارش نشده                                          اند.

همانطور که در جدول زیر نشان داده شده است، مجموع خروج غیرقانونی افغانستان از سال 2003-2012 به 2.22 میلیارد دلار رسید که به طور متوسط 222 میلیون دلار در سال است. مقدار کلی جریان های غیرقانونی مالیاز افغانستان احتمالا به طور قابل توجهی بالاتر از برآورد های یکپارچگی مالی جهانی است، هر چند، از سال 2007 تا 2012 ، یکپارچگی مالی جهانی حجم صفر را برای  خروج غیرقانونی سالانه معیین کرده است. جریان های غیرقانونی مالی مرتبط با افزایش تولید تریاک در افغانستان و قاچاق مواد مخدر نیز در برآورد یکپارچگی مالی جهانی در 2014 تخمین زده شده است.

 جدول شماره 2: برآورد یکپارچگی مالی جهانی از جریان های غیرقانونی مالی

منبع: یکپارچگی مالی جهانی، جریان های مالی غیرقانونی از افغانستان(در میلیون ها دلار آمریکا، جزئی)(2014)

در سال 2011 گزارش شده که از طریق فرودگاه بین المللی حمید کرزی (KIA)، 5/4 میلیارد دلار از کشور خارج شده است. به گفته بازرس کل ویژه برای بازسازی افغانستان (RAGIS)، جریانهای مالی حجیم نقدی مانند و امثال این موارد، باعث افزایش خطر پولشویی و قاچاق پول نقد می شود که به نوبه خود باعث افزایش شیوع فعالیت های تروریستی، فعالیت های مواد مخدر و سایر عملیات غیرقانونی می شود(2012). علیرغم تعهد دولت افغانستان به اجرای مقررات، این موضوع کمک خواهد کرد که انتقال پول نقد  به خارج از کشور را کنترل کند به خصوص با توجه به اقتصاد مبتنی بر نقدینگی، اقدامات موجود برای نظارت بر خروج ارز، تاکنون بی ثمر بوده است.

یکی از این مقررات ، نصب شمارنده های ارز در صندوق فرودگاه بین المللی حمید کرزی( KIA)[1] به عنوان وسیله ای برای جلوگیری از پولشویی و قاچاق پول نقد حجیم بود؛ با این حال، این ماشین ها برای اهداف مورد نظر خود استفاده نمی شوند و بررسی که توسط ناظران رسمی[2] صورت گرفت، تعدادی از نقص های جدی را نشان داده است. اول، حساب های نقدی در منطقه ترمینال بین المللی فرودگاه قرار دارد که به راحتی قابل دسترسی به مقامات گمرک و مرکز تحليل گزارشات و معاملات مالی افغانستان (ACARTniF) نیست. دوم، از ماشین آلات به ندرت استفاده می شود. سوم، ماشین ها به اینترنت یا سرورهای کامپیوتر متصل نیستند- یک بخش ضروری برای ارسال اطلاعات مربوط به مرکز تحليل گزارشات و معاملات مالی افغانستان.

بازرس کل ویژه برای بازسازی افغانستان گزارش می دهد که علاوه بر این، هیچ شمارنده ای برای شمارش یا جمع آوری داده های پولی که توسط افراد بسیار مهم تعیین شده است در دسترس نیست، که از بازرسی امنیتی و بازجویی توسط امور گمرک معاف هستند. به گفته یک مقام وزارت امنیت داخلی( SHD)، بسیاری از افرادی که پول را از طریق فرودگاه بین المللی حمید کرزی(AIK) از محل PIV  قاچاق می کنند(2012). گزارش 2012 بازرس کل ویژه برای بازسازی افغانستان یادآور می شود که "سالن جدید بسیار مهم برای افرادی ساخته شده است تا دسترسی آسانتر به مسافران برای مقامات عالی رتبه را فراهم کند ، مجدداً با اجازه حمل و نقل بدون نمایش اصلی گمرک و یا استفاده از شمارنده ارز"

مشکلات مشابه همچنان در سراسر مرزهای پرنفوذ مرزی افغانستان ادامه دارد. حمل بار اغلب از مانیتورینگ یا بازرسی که فساد حاکم در مراکز مرزی رسمی و دفاتر گمرکی وجود دارد،  صورت می گیرد و بازرس کل ویژه برای بازسازی افغانستان گزارش می دهد که بسیاری از مناطق مرزی تحت نظارت پلیس قرار گرفته و یا اصلاً پلیسی وجود ندارد(2015).

-1Afghanistan Banks Association. (2015). “About Us.” Available at: http://www.aba.org.af/index.php

-2Al Jazeera and the Associated Press. (2014). “U.S. general: Corruption, not Taliban, the worst threat to

Afghanistan” (April 30, 2014). Available at: http://america.aljazeera.com/articles/2014/4/30/

afghanistan-corruptionrebuild.html

-3Amanpoor, A., (2014). “Tax evasion by global firms costs Afghanistan dearly” (June 6, 2014). Afghan

ariza. Available at: http://www.afghanzariza.com/2014/06/06/tax-evasion-by-global-firms--costsafghanistan-

Dearly

-4Asia-Pacific Group on Money Laundering. (2014). “APG Yearly Typologies Report 2014: Methods and Trends

of Money Laundering and Terrorism Financing.” Available at: http://www.apgml.org/methods-andtrends/

page.aspx?p=8d052c1c-b9b8-45e5-9380-29d5aa129f45

5-Asia/Pacific Group on Money Laundering. (2015). “About Us.” Available at: http://www.apgml.org/about-us/

page.aspx?p=91ce25ec-db8a-424c-9018-8bd1f6869162

6-British Broadcasting Corporation. (2014). “Kabul Bank fraud: Ghani reopens Afghan corruption case.” BBC

(October 1, 2014). Available at: http://www.bbc.com/news/world-asia-29450821

7-Cassella, Stefan D. (2003). “Reverse Money Laundering.” Journal of Money Laundering Control (Volume 7, No.1, 2014). Available at: http://mcta.org.au/wp-content/uploads/2014/06/reverse-money-laundering.pdf

8-Chaikin, D. and Sharman, J. C. (2009). Corruption and Money Laundering: A symbiotic relationship. PalgraveMacmillan, New York/London, 2009.

9-Chêne, M. (2008). “Hawala remittance system and money laundering.” U4 Anti-Corruption Resource Centre

(May 23, 2008). Available at: http://www.u4.no/publications/hawala-remittance-system-and-moneylaundering/

10-Da Afghanistan Bank. (2015). “Objectives of Da Afghanistan Bank.” Available at: http://dab.gov.af/en/page/

about-the-bank/12379

11-Egmont Group of Financial Intelligence Units. (2015). “About Us.” Available at: http://www.egmontgroup.org/

12-El-Qorchi, Mohammad. (2002). “The Hawala System.” International Monetary Fund, Finance and Development(December 2002, Vol. 39, No. 4). Available at: http://www.imf.org/external/pubs/ft/fandd/2002/12/

elqorchi.htm

13-Equality for Peace and Democracy. (2014). “Independent Review of Afghanistan 1394 Draft National Budget:

A Snapshot of Resources, Allocations, and Public Finance Management Performance.” Available at:

http://www.epd-afg.org/wp-content/uploads/2014/03/1394-Budget-Snapshot_English.pdf

14-Financial Action Task Force. (2012). “The FATF Recommendations—International Standards on Combatting

Money Laundering and the Financing of Terrorism and Proliferation.” Available at: http://www.fatf-gafi.

org/topics/fatfrecommendations/documents/fatf-recommendations.html

15-Financial Action Task Force. (2012). “Trade-Based Money Laundering.” Available at: http://www.fatf-gafi.org/

topics/methodsandtrends/documents/trade-basedmoneylaundering.html

16-Financial Action Task Force. (2013). “Politically Exposed Persons (Recommendations 12 and 22).” FATF Guidance (June 2013). Available at: http://www.fatf-gafi.org/media/fatf/documents/recommendations/

guidance-pep-rec12-22.pdf